Dumlupınar’da Mustafa Kemal Atatürk’ün başkomutanlığında zaferle sonuçlanan Büyük Taarruz'un 100. yıl dönümünde Jandarma Genel Komutanlığı arşivindeki bu fotoğraflar bir kez daha büyük zaferin kolay kazanılmadığını gösterdi. İstanbul’daki işgal yılları ve Atatürk’ün öncülüğündeki kazanımı anlatan kareler bugün hala Türkiye Cumhuriyeti sınırları içinde varlık gösteren o vatansızlara adeta tokat niteliği taşıyor.. Göz yaşartan karelerden birinde ise silahı alınmış bir Osmanlı subayının Yunan, İtalyan ve Fransız askerlerinden oluşan bir grup subayın arkasında İstanbul sokaklarında devriye attığı görülüyor.
SÖZCÜ/ÖZGÜR CEBE
'Keşke Yunan galip gelseydi' diyebilen bazı vatansızlar ve onların takipçilerine, Ulu Önder Atatürk'e dil uzatma cüretini gösteren bir grup meczupa ders gibi tarihi fotoğraflar.
30 Ağustos Zafer Bayramı’nın yıldönümündeki İstanbul işgalini anlatan bu fotoğraflar göz yaşartıyor.
İşgal yıllarında İstanbul sokaklarında birleşik polis gücü devriyesi dolaşıyor.
Çaresiz durumdaki kamu memurlarımız işgalcileri ellerinde çiçeklerle karşılarken, bir başka fotoğraf karesinde ise savaş sonucu yetim kalan küçük çocukların Edirnekapı'daki Mihrimah Sultan Camiine yerleştirildiği görülüyor.
ENVER PAŞA'NIN YALISINA EL KOYUP LOHUSA EŞİNİ KOVUYOR
Haliç ve Kasımpaşa'da ise işgalciler Fatih'in toplarını inceliyor. Bir başka karede de işgal güçleri komutanlığının Fransız temsilcisi olarak atanan D'esperey 1919 yılı Şubat ayında Türk ve İngiliz generalleri tarafından törenle karşılanıyor.
Fransız generali D'esperey, Enver Paşa'nın Baltalimanı’ndaki yalısına el koymakla kalmıyor. Paşa'nın lohusa eşini evinden attırıp buraya yerleşiyor.
Zafer sarhoşluğu yaşayan D'esperey Fatih edasıyla tüm İstanbul'u dolaşırken, Dolmabahçe sarayında ısrarla oturmak istemesi kararından kendisini İngilizler vazgeçiriyor.
GALATA RIHTIMINDA İŞGALCİ İNGİLİZ ATLI SÜVARİLERİ
Sirkeci'de ise işgal kuvvetleri bir binayı garnizon komutanlığı olarak kullanıyor. İngiliz askeri inzibatına bağlı askerlerin gözetiminde İstanbul'daki sivil masum halk tramvaya biniyor.
İşgal yıllarında bir başka fotoğrafta ise Haliç ve Kasımpaşa'da bahriye nezaretindeki İngilizler bugünkü Kuzey Saha Deniz Komutanlığı yerleşkesinde görülüyor. İngiliz 28. Piyade Tümeni birliklerinin Beyoğlu'nu işgali görülüyor.
İşgal yıllarında Harbiye Altınbakkal semtinde Fransız bayraklarıyla donatılmış Notre Dame'de Sion okulu önünde Fransız askerleri hazır kıta bekliyor.
Karaköy ve Galata Rıhtımında ise İngiliz atlı süvari birlikleri törenle geçiş yapıyor.
BAYRAĞIMIZI SELAMLAYIP GELDİKLERİ GİBİ GİDİYORLAR
İşgal altındaki İstanbul'da çaresiz gariban çocuklar olup bitenlerden habersiz görülüyor. Harbiye semtindeki Sipahi ocağı tesislerine konuşlanan İngiliz birlikleri görülüyor.
Ancak bu fazla sürmüyor ve 2 Ekim 1923'te Mustafa Kemal Atatürk öncülüğündeki Dolmabahçe meydanında Türk, İngiliz, Fransız ve İtalyan birliklerinin hazır olduğu geçit töreninden sonra itilaf devletleri komutanları tarafından şanlı bayrağımız alkışlar arasında selamlanıyor.
6 Ekim 1923'te İstanbul halkı Şanlı Türk Ordusunu bekliyor. Bu son karede ise “Geldikleri gibi gidiyorlar”
